Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύτηκε από το περιοδικό 4ΤΡΟΧΟΙ (Αύγουστος 2012). Κείμενο: Μιχάλης Σταυρόπουλος

Η Formula 1... προσγειώνεται στις σχολικές τάξεις και οι μαθητές καλούνται να κατασκευάσουν και να συναγωνιστούν με τα δικά τους μίνι μονοθέσια.

Τα ελληνικά σχολεία ανατρέφουν την επόμενη γενιά αργόσχολων που θα ξημερο­βραδιάζονται στις καφετέριες, διαθέτουν αδιάφορους καθηγητές που μετάφέρουν γνώσεις-κονσέρβα σε βαριεστημένους μαθητές, με τις καταλήψεις να σπάνε πού και πού τη μονοτονία. Την κλισέ αυτήν αντίληψη έρχεται να διαψεύ­σει ένας διαγωνισμός όπως το «F1 in Schools», ο οποίος επιβεβαιώνει ότι στο κατάλληλο περιβάλλον αναπτύσσονται δημιουργικές ομάδες που μπορούν να μεταμορφώσουν την εικόνα της αυριανής Ελλάδας.

Μια τέτοια περίπτωση ήταν και οι μαθητές της Α' τάξης του Λυκείου της Ελληνογερμανικής Αγωγής, που επικοινώνησαν με τους 4 Τροχούς, αναζητώντας χορηγία για την ομάδα τους στο διαγωνισμό «Fl in Schools». Η προσέγγιση θα μπορού­σε να πει κανείς ότι ήταν καθαρά επαγγελματική, έχοντας στην παρουσίαση της ομάδας τους έναν πλήρη φάκελο σχετικά με την προσπάθειά τους.

Τι ακριβώς είναι, όμως, το «Fl in Schools»; Πρόκειται για ένα διεθνή εκπαιδευτικό διαγωνισμό που πραγματοποιείται σε 34 χώρες και απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας από 9 έως 19 ετών. Οι μαθητές καλούνται να κατασκευόσουν από ξύλο μπάλσα σε μικρογραφία ένα όσο το δυνατόν πιο αεροδυναμικό μονοθέσιο. Στο τελικό στάδιο της αναμέτρησης κερδίζει το μονοθέσιο με τη μικρότερη αντίσταση. Αρχικά, κάθε ομάδα μαθητών (την επίβλεψη της οποίας αναλαμβάνει τουλάχιστον ένας καθηγητής) καλείται να σχεδιάσει το μονοθέσιο μέσα από ένα εξει­δικευμένο πρόγραμμα (3D Computer Aided Design), κατάλληλο για σχεδιασμό βιομηχανικών αντικειμένων, που παρέχεται δωρεάν. Στη συνέχεια, από το ψηφιακό μοντέλο δημιουργείται, με τη βοήθεια μιας μηχανής CNC, το πραγματικό μονοθέσιο πάνω σε ειδικό ξύλο μπάλσα διαστάσεων 220x65x50 χλστ.

Στο τελικό στάδιο του διαγωνισμού, τα μονοθέσια στήνονται ανά δύο στη γραμμή εκκίνησης ενός ειδικού διαδρόμου μήκους 20 μ. που διαθέτει δύο λωρίδες. Για την κίνηση των μικρών πρωτοτύπων χρησιμοποιούνται φυσίγγια με CO2 τοποθετημένα στο πίσω μέρος τους, ενώ ένα νήμα-οδηγός φροντίζει για την ευθύγραμμη κίνηση τους. Αρχικά η εκκίνηση γίνεται αυτόματα, οπότε το αυτοκίνητο που θα σημειώσει τον καλύτερο χρόνο περνώντας τη γραμμή είναι εκείνο με τη μικρότερη αεροδυναμική αντίσταση. Αξίζει να σημειώσουμε ότι τα αυτοκίνητα αναπτύσσουν ταχύτητες που αγγίζουν τα 70χλμ/ώρα! Κάθε ομάδα έχει τρεις προσπάθειες και βαθμολογείται η καλύτερη, με ακρίβεια χιλιοστού του δευτερολέπτου. Στη συνέχεια, η αναμέτρηση επαναλαμβάνεται με τη χειροκίνητη εκκίνηση των αυτοκινήτων. Σε αυτήν την περίπτωση καταγράφεται και ο χρόνος αντίδραοης του χειριστή της ομάδας. Και πάλι υπάρχουν τρεις διαθέσιμες προσπάθειες. Πέρα από το αγωνιστικό μέρος, κάθε ομάδα αξιολογείται επίσης για την ερευνητική εργασία που έχει πραγματοποιήσει, αλλά και για την προφορική παρουσίαση της προσπάθειάς της.

Είναι προφανές ότι ο διαγωνισμός του «F1 in Schools» συμβάλλει στην απόκτηση γνώσεων πάνω στις φυσικές επιστήμες και στις νέες τεχνολογίες, ενώ προάγει την ομαδική προσπάθεια και τη συνεργασία μεταξύ των μαθητών. Επίσης, οι μαθητές μαθαίνουν να εργάζονται με υπευθυνότητα, καθώς κάθε μέλος της ομάδας αναλαμβόνει συγκεκριμένες αρμοδιότητες, τόσο στο κομμάτι της κατασκευής όσο και σε άλλους τομείς (δημιουργία budget, αναζήτηση χορηγών κτλ) και να βελτιώνονται συνεχώς, προκειμένου να επιτύχουν το στόχο τους. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που αυτή η μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα πρωτοβουλία υποστηρίζειαι σε πολλές χώρες, όπως στη Μ. Βρετανία, την Ιρλανδία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Αυστραλία και τη Μαλαισία από τα αντίστοιχα υπουργεία Παιδείας.

Το 1ο Ελληνικό Πρωτάθλημα «Fl in Schools» ξεκίνησε δοκιμαστικά πέρσι στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Από τις δώδεκα ομάδες που αρχικά δήλωσαν ενδιαφέρον μόνο τρεις ολοκλήρωσαν το σχεδιασμό των μονοθεσίων, και αυτές όμως δεν κατάφεραν να τα καταοκευάσουν οπότε δεν πραγματοποιήθηκε το αγωνιστικό μέρος του πρωταθλήματος. Φέτος τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Βρεθήκαμε στα μέσα Ιουνίου στο κλειοτό στάδιο της Ελληνογερμανικής Αγωγής, που, πέρα από τη δική της συμμετοχή στο θεσμό, ανέλαβε και τη φιλοξενία της διοργάνωσης του τελικού.

Μας έκαναν μεγάλη εντύπωση η αρτιότητα των συμμετοχών και ο ενθουσιασμός των μαθητών όλων των ομάδων. Τους ρωτήσαμε τι επαγγελματική πορεία θα ήθελαν να ακολουθήσουν, και οι περισσότεροι φαίνονται κατασταλαγμένοι. θέλουν να γίνουν μηχανιχοί, τεχνικοί υπολογιστών, σχεδιαστές αυτοκίνητων ή ακόμα να ασχοληθούν με το μάρκετινγκ. Σύμφωνα με μια έρευνα, το 80% των μαθητών που συμμετέχουν στο F1 in Schools πιστεύουν ότι ο διαγωνισμός τούς βοηθά να βελτιώσουν την ικανότητά τους για επικοινωνία και να λειτουργούν ομαδικά, ενώ περίπου τα 2/3 επιθυμούν να εργαστούν ως μηχανικοί ή, γενικότερα, στο χώρο της τεχνολογίας. Αρκετά υψηλό είναι και το ποσοστό συμμετοχής των κοριτσιών, κάτι που ήρθε να υπογραμμίσει η αμιγώς γυναικεία ομάδα από το Γενικό Λύκειο Αβδήρων Ξάνθης.

Σε έναν τέτοιο θεσμό τα αποτελέσματα ίσως να έχουν μικρότερη σημασία, εντούτοις δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στη φετινή νικήτρια ομάδα, την Ground force Project των Εκπαιδευτηρίων Σ. Αυγουλέα-Λιναρδάτου, η οποία θα εκπροσωπήσει τη χώρα μας στους τελικούς του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος που θα λάβει χώρα στο 'Αμπου Ντάμπι, στο διάστημα 28-31 του ερχόμενου Οκτωβρίου. Δε μένει παρά να συγχαρούμε όλους τους μαθητές που έλαβαν μέρος και να ευχηθούμε ακόμα μεγαλύτερες συμμετοχές για το διαγωνισμό της επόμενης χρονιάς.

Σχετικές σελίδες

• Η F1 στα σχολεία
• http://www.f1inschools.com/news--f1-in-schools-to-be-introduced-in-greece-and-cyprus.html
• http://en.wikipedia.org/wiki/F1_in_Schools
• http://www.youtube.com/watch?v=cbhcjJ2LI6I
• http://www.youtube.com/watch?v=kUNEOWfLgyk&NR=1
• http://www.youtube.com/watch?v=rJwdis9mrt4&feature=related
• http://www.skillsone.com.au/industry/3/Metals-Engineering/video/159/Re-Engineering-Australia/